l’appartements de sociologues

Sarhoş olun!

“Ama neyle?

Şarapla, şiirle, ya da erdemle, nasıl isterseniz. Ama sarhoş olun.

Ve bazı bazı, bir sarayın basamakları, bir hendeğin yeşil otları üzerinde, odanızın donuk yalnızlığı içinde, sarhosluğunuz azalmış ya da büsbütün geçmiş bir durumda uyanırsanız, sorun, yele, dalgaya, yıldıza, kuşa, saate sorun, her kaçan şeye, inleyen, yuvarlanan, şakıyan, konuşan her şeye sorun, 'saat kaç' deyin; yel, dalga, yıldız, kuş, saat hemen verecektir karşılığını:

Sarhoş olma saatidir. Zamanın inim inim inletilen köleleri olmamak için sarhoş olun durmamacasına! Şarapla, şiirle, ya da erdemle, nasıl isterseniz.”

Charles Baudelaire

Ve biz onlara diyeceğiz ki ;

Hesaplaşma günü geldi. Şimdiye kadar yalnız din kitaplarında yargılandınız. Biz fakirler, zavallılar, yarım yamalaklar, bu kitapları okuyup teselli olurken içinizden güldünüz. Ve çıkarınıza baktınız. Hatta gene sizlerden, sizin gibilerden, büyük düşünürler çıktı ve bu kitapların bizleri uyuşturmak için yazıldıklarını ileri sürdüler. Biz zavallılar, ya bu düşüncelerden habersiz kaldık, ya da bunları yazanları bizden sanarak alkışladık. Yani uyuttular alkışladık, uyandırıldık alkışladık. Her ne kadar bugün siz suçlu, biz yargıç sandalyesinde oturuyorsak da gene acınacak durumda olan bizleriz. Esasında, sizleri yargılamaya hiç niyetimiz yoktu; sizin dünyanızda, o dünyayı bizlerin sanıp yaşarken, hepinize hayrandık. Sizler olmadan yaşayabileceğimizi bilmiyorduk. Ayrıca, dünyada gereğinden çok acıma olduğuna ve bizim gibilerin ortadan kaldırılmamasının sizlerin insancıl duygularına bağlandığına inanmıştık. Bu çok masraflı dünyada bir de bizlere bakmanız katlanılması zor bir fedakârlıktı. Arada bir bize benzeyen biri çıkıyor ve artık yeter diyordu. Onunla birlikte bağırıyorduk: artık yeter! Bazen kazanıyorduk, bazen kaybediyorduk ve sonunda her zaman kaybediyorduk. Onlar da sizler gibi onlardı. Düzeni çok iyi kurmuştunuz. Hep bizim adımıza, bize benzemeyen insanlar çıkarıyorduk aramızdan. Kimse bizim tanımımızı yapmıyordu ki biz kimiz bilelim. Gerçi bazı adamlar çıktı bizi anlamak üzere; ama bizi size anlattılar, bizi bize değil. Tabii sizler de bu arada boş durmadınız. Bir takım hayır kurumları yoluyla hem kendinizi tatmin ettiniz, hem de görünüşü kurtarmaya çalıştınız. Sizlere ne kadar minnettardık. Buna karşılık biz de elimizden geleni yapmaya çalıştık: kıtlık yıllarında, sizler bu dünyanın gelişmesi ve daha iyi yarınlara gitmesi için vazgeçilmez olduğunuzdan, durumu kurtarmak için açlıktan öldük; yeni bir düzen kurulduğu zaman, bu düzenin yerleşmesi için, eski düzene bağlı kütleler olarak biz tasfiye edildik (sizler yeni düzenin kurulması için gerekliydiniz, bizse bir şey bilmiyorduk); savaşlarda bizim öldüğümüze dair o kadar çok şey söylendi ki bu konuyu daha fazla istismar etmek istemiyoruz; bir işe, bir okula müracaat edildiği zaman fazla yer yoksa, onlar kazansın, onlar adam olsun diye biz açıkta kaldık; yani özetle, herkes birşeyler yapabilsin diye biz, bir şey yapmamak suretiyle, hep sizler için birşeyler yapmaya çalıştık. Bütün bunlar olurken birtakım adamlar da anlayamadığımız sebeplerle anlayamadığımız davalar uğruna yalnız başlarına ölüp gittiler. Böylece bugüne kadar iyi (siz) kötü (biz) geldik. Bize, sizleri, yargılamak gibi zor ve beklenmeyen bir görev ilk defa verildi; heyecanımızı mazur görün.
Aramızda hukukçu olmadığı için söz uzatılmadı, sanıkların kendilerini savunmalarına izin verilmedi. Gereği düşünüldü. Sanıkların ellerinden başarılarının alınmasına oybirliğiyle karar verildi.

Oğuz Atay - Tutunamayanlar

(sf. 225 - 46. baskı)

Kitaplar ve Fahişeler

Kitaplar ve fahişeler yatağa atılabilir.

Kitaplar ve fahişeler zamanı ilikler. Geceye gündüz, gündüze geceymişçesine hükmederler.

Ne kitaplar ne de fahişeler zamanın onlar için değerli olduğunu belli ederler. Fakat biraz yakından tanındıklarında, ne büyük bir telaş içinde oldukları görülür: Bizim kendimizi kaptırdığımız anlarda, onlar dakikaları sayarlar.

Kitaplar ve fahişeler oldum olası mutsuz bir aşkla birbirlerini severler.

Kitapların da fahişelerin de sırtlarından geçinen, onları sömüren, onları ezen birer erkeği olur. Pezevenkler ve eleştirmenler.

Kitaplar ve fahişeler umuma açık yerlerde hizmet verirler. Genellikle de öğrenciler için.

Kitaplar ve fahişeler ömürleri dolmadan kayıplara karışmanın bir yolunu bulurlar. Onlara sahip olanlar nadiren sonlarına tanıklık eder.

Kitaplar da fahişeler de nasıl bu yola düştüklerini anlatan hikâyeler uydurmaya bayılırlar. Bu hikâyelerde yıllarca aşk yüzünden her şeye katlanılır, sonra günün birinde sırf “hayatı gözden geçirmek” için durulan bir köşe başında, latif beden sokağa düşüverir. Oysa gerçekte, çoğunlukla nasıl düştüklerini kendileri de anlayamaz.

Kitaplar ve fahişeler kendilerini sergilerken sırtlarını dönmeyi severler.

Kitaplar ve fahişeler doğurgan olur.

Kitaplar ve fahişeler “yaşlı rahibeler ve genç orospular” gibidir. Bir zamanlar lanetlendikleri dünyada şimdi gençlere ders vermesi beklenenleri olur.

Kitaplar ve fahişeler kavgalarını herkesin gözü önünde ederler.

Kitaplar ve fahişeler! Birinin sayfalarındaki dipnotlar, öbürünün çorabındaki banknotlar…

Walter Benjamin

l’appartements de sociologues

10 Temmuz 2011 Pazar

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder